سهم قرآن از فعالیت‌های فرهنگی باید مشخص شود/مسئولان فرهنگی از جلسات هفتگی قرآن حمایت کنند
تاریخ انتشار: ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۴۴۹۶۹
از کودکی به مسجد علاقه خاصی داشت، حفظ و تلاوت قرآن را از همان زمان شروع کرد؛ بزرگتر که می‌شود در راه قرآن به مطالعه می‌پردازد تا جایی که اکنون مدرس دانشگاه چمران در رشته ادبیات و علوم قرآنی است و مدیریت جامعه قرآنی استان خوزستان را نیز برعهده دارد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از خوزستان ، مهدی دغاغله 40 سالی است که خود را وقف فعالیت‌های قرآنی کرده و در زمینه تلاوت، آموزش و تواشیح صاحب سبک است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ارائه ده‌ها مقاله پژوهشی، حضور موثر در برنامه‌های قرآنی ملی و بین المللی و تأسیس موسسه قرآنی، مهدی دغاغله را به یکی از صاحب نظران در این زمینه تبدیل کرده است؛ پای صحبت‌های این استاد و قاری قرآن نشستیم تا درباره راه رسیدن به یک جامعه قرآنی گفت‌وگو کنیم.
شبستان: برای ورود به بحث، وضعیت فعالیت‌های مردمی و دولتی در حوزه قرآن را چگونه ارزیابی می‌کنید و برای رسیدن به وضعیت تراز در خوزستان یا کشور چقدر فاصله داریم؟
دغاغله: در زمینه مرتلین در خوزستان شاهد حضور قاریان بیشتری هستیم و در زمینه کیفیت قرائت هم به نظرم وضعیت بهتری داریم. برای اثبات این ادعا هم کافی است به محافل ختم قرآن و رقابت‌های قرآنی اشاره کنیم. هرچند من در این زمینه آمار دقیقی ندارم اما با اساتید دیگری که در ارتباط هستیم به این موضوع پرداختیم و آنها هم این مسئله را تأیید کردند.
حتی در جزخوانی که در ماه مبارک رمضان از تلویزیون پخش می‌شد ما حدود 60 قاری در خوزستان داشتیم که نشان می‌دهد تعداد قاریان در خوزستان زیاد است.
درباره بخش دیگر سوالتان هم باید بگویم مابرای قرآن کریم سقف نداریم. خدمت به قرآن چه از ناحیه دولت و نهادهای دولتی و چه از ناحیه فعالیت‌های مردمی باشد، کم است.
می‌گویم کم است چون این موضوع در قرآن هم آمده و در آیه 30 سوره فرقان می‌خوانیم: «وَقَالَ الرَّسُولُ يَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هَٰذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا». پس این موضوع به قوت خود باقی است.
آمار تعداد قاریان، جلسات و یا مجالس قرآنی بیشتر شود و یا بر تعداد جلسات ترتیل خوانی روز به روز افزوده شود، خوب است اما مهم‌تر از همه آنها رسیدن به جامعه قرآنی است.
هروقت دیدیم که منش قرآن در جامعه پیاده شد، رزق و روزی مردم حل می‌شود و این وعده الهی است. وقتی که در آیه 66 سوره مائده می‌فرماید: «...لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ...» – هرچند بحث تورات در اینجا مطرح است اما فرقی نمی‌کند و این قابل تعمیم به کل کتابهای آسمانی است و اگر به اوامر خداوند گوش فرمان دهیم از هر سمت غرق رحمت می‌شویم و این یک وعده الهی است.
وقتی مشکلی در جامعه می‌بینیم، همه‌اش که سوءمدیریت نیست و خیلی از این مشکلات به ما انسان‌ها هم باز می‌گردد؛ وقتی هوای همدیگر را نداریم، به هم کمک نمی‌کنیم، زکات نمی دهیم، به مستمند کمک نمی‌کنیم، قدر یکدیگر را نمی‌دانیم و برای همدیگر پاپوش درستی می‌کنیم، حق دیگران را می خوریم، آبروی دیگران را می‌بریم و حسادت می کنیم و ... اینها همه اثرات منفی در جامعه دارد و می‌تواند رزق و روزی خداوند را منع کند.
اگر مشکلات داریم و آمار پرونده‌ها در دادگستری زیاد است یعنی ما هنوز برای فعالیت قرآنی جا داریم؛ هروقت امنیت کامل تأمین شد و دستورات خداوند اجرا شد، می گوییم آنچه قرآن می‌خواهد، انجام شد ولی تا آن موقع باید کار کرد.
شبستان: بعد از 4 دهه فعالیت قرآنی و پژوهش در مسائل قرآنی راه رسیدن به جامعه قرآنی را چه می‌دانید؟
دغاغله: در کارهای فرهنگی کمترین بهره به فعالیت‌های قرآنی می‌رسد و این یک واقعیت است؛ ما طرح‌های قرآنی مهمی ارائه دادیم اما متأسفانه وقتی صحبت از بودجه‌های کلان می‌آید به این مسئله توجه نمی‌شود.
مثلا چیزی به نام جدول شماره 17 داریم که در ارشاد به کارهای فرهنگی اختصاص دارد اما این هزینه‌ها را فقط آدم‌های با نفوذ توانستند جذب کنند؛ با اینکه طرح‌هایشان اغلب تکراری، بی نتیجه و آزمایش شده بود و طرح‌های ناب و مهم به دلیل اینکه افراد نفوذ نداشتند، رد شد.
همه چیز پشت پرده بود. همه ادعای شفافیت دارند و می‌گویند که این طرح‌ها به دلایل مشخص رد شده است اما نه اسم اشخاصی که این طرح‌ها را رد یا تأیید کردند، مشخص است، نه علت رد و تأیید و نه محل هزینه بودجه‌ها مشخص است.
وقتی این دردها در جامعه وجود داشته باشد، چگونه می‌توانیم شعار دهیم و بگوییم قرآن را ترویج داده‌ایم؟
ما باید شفاف باشیم، سهم قرآن در جمهوری اسلامی که پرچمدار اسلام ناب محمدی است، باید مشخص باشد؛ همه باید شفاف باشند و ارشاد مشخصا باید شفاف باشد.
ما می‌خواهیم آمار فعالیت‌های قرآنی را بگیریم، می‌بینیم آمار فعالیت‌های مردمی ارائه می‌شود اما بودجه‌های دولتی کجا رفته و چگونه هزینه شده، مشخص نیست!
سازمان تبلیغات اعلام کند چه کرده است، ارشاد چه کرده است؟ سازمان‌هایی که فعالیت فرهنگی می‌کنند شفاف اینها را اعلام کنند و بگویند به کدام موسسات کمک کردند.
کارها غالباً خودجوش است، من معتقد به کارهای خودجوش و مردمی هستم اما وقت ارائه آمار، بحث‌ها متفاوت می‌شود.
اداره ارشاد حتی از ما نخواست که از طرحمان دفاع کنیم، من از آنها خواستم هیئت داوری را معرفی کنند اما نگفتند. خب شفافیت کجا است؟
شبستان: علاوه بر مشخص شدن سهم قرآن از فعالیت‌های فرهنگی به نظر شما جلسات هفتگی و یا جلسات خانگی در این مسیر چقدر موثر هستند؟
دغاغله: جلسات خانگی از سه و چهار دهه گذشته در خوزستان شروع شده است؛ برخی از این جلسات ثابت و برخی سیار هستند؛ اینها خیلی جلسات خوب و مثمری هستند.
حدیثی از پیامبر(ص) خطاب به امام علی(ع) وجود دارد که « ...اگر خداوند كسى را به دست تو هدايت كند برايت بهتر است از آنچه آفتاب بر آن طلوع و غروب مى كند...». من این تجربه را داشتم. در کودکی در سال 59 استادی در مسجد داشتیم به نام آقای موسوی؛ 20 نفر بودیم که حفظ و تلاوت را زیرنظر او شروع کردیم.
آقای موسوی همیشه می‌گفت اگر یک نفر از شما به جایی برسد برای من کافی است. من همیشه دوست داشتم آن یک نفر باشم و به نظرم هم فقط من یک نفر بودم که توانستم در این مسیر پیشرفت کنم.
آقای موسوی مسیر را برای من روشن کرد؛ این را به عنوان نمونه گفتم و می‌خواهم بگویم اگر در هر جلسه‌ای یک نفر رشد کند هم به نظرم کفایت می‌کند. هرچند اگر جلسات بیشتر شود و تعداد نفرات بیشتر شود خیلی بهتر نتیجه می‌گیریم.
شبستان: با توجه به پایان ماه مبارک رمضان بسیاری از جلسات قرآنی و تلاوت دوباره تعطیل می‌شوند؛ با توجه به آیه 89 سوره نحل که می‌فرماید « ما بر تو این کتاب (قرآن عظیم) را فرستادیم تا حقیقت هر چیز را روشن کند و برای مسلمین هدایت و رحمت و بشارت باشد» چگونه می‌توانیم این جلسات را به صورت دائمی برگزار کنیم و یا نحوه جلسات را به روز کنیم تا بتوانیم با توجه به نیاز روز از ظرفیت قرآن بهره ببریم؟
دغاغله: ماه مبارک رمضان ربیع القرآن و موسم تلاوت در منابع اسلامی معرفی شده و ثواب قرائت و تدبر در این ماه بیشتر است اما معنی این حرف این نیست که ما قرآن را فقط در ماه مبارک رمضان تلاوت کنیم و در ماه‌های دیگر آن را روی طاقچه بگذاریم.
جلسات روزانه‌ای که در ماه مبارک رمضان اجرا می‌شد در ماه‌های دیگر معمولاً به صورت هفتگی اجرا می‌شود. ما جلساتی در اهواز تحت عنوان ختم قران داریم که روزهای سه شنبه با حضور قاریان و مردم هفته‌ای یک جزء تلاوت می‌کنیم.
در کنار این جلسات ما جلسات آموزشی هم برگزار می‌کنیم که در ماه رمضان معمولاً این کار انجام نمی‌شود. پس بحث ترویج و تعلیم قرآن در ماه‌های غیر رمضان است.
در خوزستان عرف بر این است که اساتید، هفته‌ای یک جلسه قرآن دارند؛ برای نمونه من چهارشنبه شب‌ها در مسجد قباد منطقه گلستان، شنبه شب‌ها در حسینیه نورالثقلین و دوشنبه‌شب‌ها هم در مسجد اهل بیت کیانشهر این جلسات برگزار می‌شود.
خوشبختانه سایر دوستان هم این جلسات را برگزار می‌کنند و فقط این فعالیت‌ها باید توسط مسئولان حمایت شود؛ استاندار خوزستان اخیراً در ماه رمضان از قاریان تقدیر کردند و بازوهای اجرایی استاندار در این زمینه سازمان تبلیغات و اداره کل ارشاد هستند اما در مراسمی که استاندار برگزار کردند وقتی مرتلین برتر پرسیدیم دیدیم که فقط 10 نفر از قاریان برتر از این جلسه خبر دارند؛ حتی 200 هدیه توزیع شده در مراسم هم به دست فعالان قرآنی نرسید و این اقدام سنجیده و خوب نبود.
پایان پیام/758منبع: شبستان
کلیدواژه: ماه مبارک رمضان جامعه قرآنی فعالیت ها یک نفر طرح ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۴۴۹۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دیدگاه یک استاد دانشگاه درباره تعطیلی جمعه و شنبه
تبدیل تعطیلی هفتگی ایرانیان مسلمان به جمعه و شنبه حرکتی برخلاف سنت فرهنگی، تاریخی و تمدنی ماست که یک نماد اسلامی، یعنی آدینه را به حاشیه می‌راند و تمدن ایرانی ـ اسلامی را ناخواسته به زیر بلیت و نمادهای دیگران می‌کشاند. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، محمدرضا ترکی استاد دانشگاه و عضو فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در یادداشتی درباره اختلاف نظرها درباره تعطیلی پنجشنبه یا شنبه نوشت: «تعطیلات هفتگی در دنیا و در میان مذاهب مختلف موضوعی هویتی و نمادی تمدنی است. چنان‌که می‌دانیم، در جوامع یهودی «شنبه» روز تعطیل است و یهودیان اگر بخواهند روزی را، به‌جز شنبه، تعطیل کنند، روز قبل از شنبه، یعنی «جمعه» را تعطیل می‌کنند. شنبه براساس اساطیر یهودی روزی است که خداوند از آفرینش فارغ شد و به استراحت پرداخت.
مسیحیان نیز که میراثدار آیین مهر هستند، و روز «یکشنبه» را که روز خورشید است روز مقدّس خود می‌شمارند، اگر بخواهند روز دیگری را تعطیل کنند، روز قبل از آن یعنی شنبه را بر تعطیلات هفتگی می‌افزایند.
هیچ‌کدام از پیروان این مذاهب هرگز روز بعد از روز آیینی خود را به‌عنوان روز تعطیل برنگزیده‌اند، چون این اقدام روز مقدس آنان را به حاشیه می‌برد و از میزان اهمیت نمادهای فرهنگی و تمدنی آنان می‌کاهد، لذا هرگز دیده نشده که یهودیان روزهای «شنبه و یکشنبه» و مسیحیان روزهای «یکشنبه و دوشنبه» را به‌عنوان تعطیلات هفتگی بپذیرند.
روز تعطیل و جشن هفتگی مسلمانان هم، براساس متون و اسناد و سنت مقدس اسلامی روز «جمعه» است. روز جمعه چون روز اجتماع و جشن مسلمانان بوده، آن را در عربی جمعه، به‌معنی روز اجتماع و در زبان فارسی «آدینه» به‌معنی روز جشن و سرور نامیده‌اند.
مردم ایران معمولاً روز پنجشنبه را به برگزاری آیین‌های خاصی چون زیارت اهل قبور و رفت‌وآمدهای خانوادگی و امثال آن می‌پردازند.
بنابرآنچه گذشت تبدیل تعطیلی هفتگی ایرانیان مسلمان به جمعه و شنبه حرکتی برخلاف سنت فرهنگی، تاریخی و تمدنی ماست که یک نماد اسلامی، یعنی آدینه را به حاشیه می‌راند و تمدن ایرانی ـ اسلامی را ناخواسته به زیر بلیت و نمادهای دیگران می‌کشاند.
اخیراً شاهد جوسازی‌های رسانه‌ای شدیدی برای حذف تعطیلی شنبه به جای پنجشنبه هستیم. بهانه طرفداران شنبه به جای پنجشنبه پاره‌ای منافع اقتصادی و همگامی با تعطیلات جهانی و در واقع تن دادن به هنجارهای جهانی‌سازی است. این زمزمه نغمه‌ای است بدآهنگ و ناموافق با سنت تاریخی مسلمانان و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و حرکتی است نسنجیده و خام، زیرا هماهنگی با تجارت و تعطیلات جهانی که تنها به بخشی از شرکت‌ها و بازرگانان ایرانی ربط دارد، هرگز اقتضا نمی‌کند تعطیلات ملی بیش از هشتادوچند میلیون ایرانی که براساس سنت‌های کهن و اصیل شکل گرفته، دستخوش تغییری مخرّب واقع شود. برای رفع این مشکل کافی است بخش‌های مرتبط با تجارت خارجی را، در حد لازم و ضروری، در وزارتخانه‌ها و بخش‌های اقتصادی در روزهای پنجشنبه فعال نگه‌داریم.
سروده تازه محمدرضا ترکی برای مردم غزه؛ سرقت سیاهی از کلاف گیسوی زنان، قتل‌عام خواب کودکاناین استدلال که برخی، یا بیشتر کشورهای عربی چنین تغییری را در تعطیلات هفتگی کشورشان اعمال کرده‌اند هم استدلال کاملی نیست، زیرا این کشورها الگوی ما نیستند و اگر بنا باشد ما در همه‌جا پاجای پای آنها بگذاریم، باید تقویممان را هم، مثل آنها، به میلادی تبدیل کنیم و...!
و سرانجام، موضوع تعطیلات هفتگی امری صرفاً اقتصادی نیست که چند انجمن اقتصادی بتوانند درباره آن ابراز نظر کنند و بخواهند بر اساس جوسازی و تبلیغات رسانه‌ای سرنوشت آن را رقم بزنند. اساساً موضوعات فرهنگی در حوزه درک و تخصص این انجمن‌ها و محافل نیست. چنین تغییراتی دارای ابعاد و دامنه‌های تاریخی و تمدنی و فرهنگی ریشه‌دار است.
انتهای پیام/
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است